نجاة العبادمؤلف این کتاب محمد حسن بن باقر بن عبد الرحیم نجفی مشهور به صاحب جواهر است. وی از علمای بزرگ شیعه و از فقهای نام آور حوزه علمیه نجف اشرف در قرن سیزدهم هجری و متوفای سال ۱۲۶۶ هجری قمری می‌باشد. ۱ - شیوه نگارشاین کتاب به سبکی روان به بیان فتاوای مؤلف بزرگوار آن، صاحب جواهر پرداخته و به عنوان رساله عملیه ایشان بوده که خود مؤلف از کتاب جواهر اقتباس نموده‌اند. ۲ - ارزش و اعتبار کتاباین کتاب یکی از منابع مهم فتوایی علمای شیعه می‌باشد و قبل از کتاب عروة الوثقی، اکثر علمای بعد از مؤلف بر آن حاشیه نوشته‌اند. این کتاب به عنوان رساله عملیه مورد استفاده مقلدین بوده است. ۳ - مباحث کتاباین کتاب شامل یک مقدمه و پنج بخش است. کتاب احکام اموات، زکات، خمس، حج و عمره، ارث. این کتاب در ۲۲۵ صفحه آمده است. ۴ - ترجمه‌های کتابترجمههای فراوانی نیز بر این کتاب نوشته شده است مانند: ۱- ترجمه شیخ ابراهیم فرزند شعبان تنکابنی، تاریخ نگارش ۱۳۲۱. ۲- ترجمه سید ابو طالب فرزند عبد المطلب حسینی همدانی شاگرد صاحب جواهر تاریخ نگارش ۱۲۹۳ ۳- ترجمه امیر سید حسن فرزند علی حسین مدرس اصفهانی، شاگرد صاحب جواهر و متوفای سال ۱۲۷۳ هجری قمری. ۴- ترجمه مولی صادق واعظ طبسی به نام منهج الصداد. ۵- ترجمه شیخ العراقین شیخ عبد الحسین فرزند علی تهرانی متوفای سال ۱۲۸۶ هجری قمری. ۵ - حواشی بر کتاببر این کتاب حواشی فراوانی نیز نوشته شده است. اکثر علمای متاخر از ایشان بر این کتاب حاشیه نوشته‌اند مانند: ۱- شیخ انصاری ۲- میرزای بزرگ شیرازی ۳- میرزا محمد تقی شیرازی ۴- آخوند خراسانی ۵- سید محمد کاظم طباطبایی یزدی صاحب عروة الوثقی. ۶ - شروح کتاببه این کتاب شرحهای فراوانی نوشته شده است: ۱- شرح علامه سید ابو تراب خوانساری نجفی به نام سبیل الرشاد ۲- شرح حاج مولی ابو طالب کزازی فرزند مولی غفور آستانه سلطان آبادی از شاگردان شیخ انصاری به نام شرح نجات العباد ۳- شرح حاج سید اسماعیل عقیلی نوری به نام وسیلة المعاد ۴- شرح سید جعفر فرزند سید محمد باقر فرزند سید علی صاحب برهان قاطع به نام شرح نجات العباد. ۵- شرح علامه حجة الاسلام مولی محمد حسین قمشه‌ای نجفی به نام ادلة الرشاد. ۷ - معرفی کتابآقا بزرگ تهرانی مؤلف کتاب ارزشمند الذریعة الی تصانیف الشیعة ج۲۴، ص۵۹ و ۶۰ درباره این کتاب می‌فرماید: «نجاة العباد فی یوم المعاد رسالة عملیة فتوائیة، للعلامة محمد حسن بن باقر الاصفهانی انتزعه من کتابه جواهر الکلام لعمل المقلدین. اعتمد علیه العلامة الانصاری فوقعه لعمل مقلدیه و علق علی موارد اختلاف نظره فی الحاشیة. فحذا حذوه العلماء بعده، فکثرت الحواشی علی نجاة العباد و شرحه ایضا کثیرون و مر مختصراته و تراجمه». کتاب نجات العباد فی یوم المعاد رساله عملیه فتوائی، نوشته علامه محمد حسن فرزند باقر اصفهانی می‌باشد. وی این کتاب را با توجه به کتاب خود جواهر الکلام برای عمل مقلدین خود به رشته تحریر درآورده است. شیخ انصاری نیز بر این کتاب اعتماد کرده و بر آن حواشی خود را نوشته و در اختیار مقلدین خود قرار داده است. بعد از شیخ انصاری دیگر علما نیز بر این کتاب حاشیه زده‌اند. حواشی، شرح، مختصر و ترجمه‌های فراوانی بر این کتاب نوشته شده است. ۸ - نسخه حاضرنسخه حاضر در برنامه به همراه حواشی سید محمد کاظم طباطبائی یزدی صاحب عروه و سید اسماعیل صدر موسوی به چاپ رسیده است. تحقیق و تصحیح آنرا میرزا محمد رضا رضوی، سید احمد سلیل، سید صدر الدین و شیخ علی یزدی انجام داده‌اند. این چاپ به زبان عربی، در قطع وزیری و در یک جلد به چاپ رسیده است. تاریخ نشر آن سال ۱۳۱۸ هجری قمری می‌باشد. ۹ - پانویس
۱۰ - منبعنرم افزار مجموعه جامع فقه اهل البیت، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی (نور). |